Większość z nich swoją pracę traktuje poważnie i sumiennie, jednak wciąż nie brakuje osób, które w każdym tego typu wyjeździe upatrują szanse na łatwy zarobek i darmowe wakacje.
Wyjazd na kolonie w roli wychowawcy kolonijnego wydaje się stosunkowo prosty. Aby móc sprawować opiekę nad dziećmi podczas takiego wyjazdu, musimy mieć ukończone 18 lat i średnie wykształcenie. Dodatkowo powinniśmy posiadać zaświadczenie o niekaralności. Bardzo dobrze prezentują się również wszelkiego rodzaju doświadczenia kandydata w pracy z dziećmi, np. kursy pedagogiczne i animatorskie. Najważniejszym jest jednak ukończenie odpowiedniego kursu potwierdzającego kwalifikacje.
– Czas szkolenia to 36 godzin lekcyjnych, kosztuje od 90 do 150 zł – mówi Mirosław Flis, który od 22 lat prowadzi szkolenia m.in. dla Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Diecezji Tarnowskiej. – W tego typu kursach najczęściej biorą udział osoby młode, na każdym pojawia się grupa 30‒35 osób. Zajęcia trwają 3‒4 dni. Są to nie tylko wykłady, ale również wycieczki i zajęcia sportowe. Na końcu uczestnicy otrzymują zaświadczenie o ukończeniu szkolenia zgodnie z programem MEN oraz materiały szkoleniowe i poradnik do pracy.
W Tarnowie kursy na wychowawców kolonijnych przeprowadza m.in. Tarnowska Szkoła Wyższa. Kanclerz tamtejszej placówki, Barbara Szołtysek mówi, że najczęściej biorą w nich udział nauczyciele, świeży absolwenci liceum i studenci. – Kursy organizujemy dwa razy w roku – tuż przed feriami zimowymi i przed wakacjami. Standardowy koszt zajęć wynosi 150 zł. W szkoleniach bierze udział 10‒15 osób. Za każdym razem uświadamiamy uczestnikom, że wyjazd na kolonie jako wychowawca to ciężki kawałek chleba. Zdarzają się osoby, które myślą, że może być to dla nich szansa na darmowe wakacje, jednak szybko wyprowadzamy ich z błędu. Wakacje są dla dzieci, wychowawca jedzie ciężko pracować.
O tym, że praca wychowawcy kolonijnego nie należy do najłatwiejszych, wie Paulina Wantuch, która kilkakrotnie wyjeżdżała jako opiekunka. Według niej nie każdy może być kolonijnym wychowawcą i to nie tylko dlatego, że jest to stresujące zajęcie, ale również ze względu na… niskie zarobki. Najczęściej praca trwa dwa tygodnie, wynagrodzenie wychowawcy waha się w granicach 300‒900 zł brutto za tydzień, w zależności od typu wyjazdu, miejsca, liczby dzieci i firmy, która zapewnia pracę. – Jest to praca 24 godziny na dobę. Zdarza się, że dyżury nocne przypadają w co drugą noc, więc cały dzień jesteś na nogach. Wychowawcą kolonijnym mogą być tylko osoby odpowiedzialne, cierpliwe i kontaktowe. Trzeba balansować pomiędzy byciem dyktatorem a przyjacielem dla swoich podopiecznych. Wychowawca musi mieć posłuch, ale musi też pamiętać o tym, że dzieci pojechały na kolonie, aby wypocząć. Nigdy nie wiemy, kogo będziemy mieć w swojej grupie. Zdarzają się jednostki, które są bardzo agresywne, ale i takie, które z byle powodu potrafią się rozpłakać. Cały czas musimy mieć pełną kontrolę nad grupą. Znam mnóstwo osób, które były wychowawcami kolonijnymi tylko na jednym wyjeździe i nigdy więcej już na to się nie zdecydowały.
Nie są rzadkie przypadki, gdy wychowawca jest usuwany z kolonii za nadużywanie alkoholu, nieumiejętność utrzymania dyscypliny czy zastraszanie podopiecznych. Dlatego instytucje organizujące wyjazdy częściej stawiają na własną, sprawdzoną już kadrę. – Już od wielu lat stawiamy tylko na swoich ludzi i świetnie na tym wychodzimy – mówi Grzegorz Sudoł, dyrektor Katolickiego Centrum Edukacji Młodzieży „KANA”, które w tym roku zorganizowało kolonie dla blisko 250 dzieci. – Kilka dni temu byłem świadkiem, jak na jednej z kolonii nad morzem dzieci same przebywały w ośrodku, a w tym czasie ich opiekunowie podziwiali zachód słońca. Nie wyobrażam sobie, żebyśmy mogli dopuścić do takiej sytuacji. Nasza kadra jest doświadczona i od lat niezmienna. Każdą 45-osobową grupą zajmuje się trzech wychowawców, w tym przynajmniej jeden mężczyzna.
